Metoda Knausa-Ogino, często nazywana metodą kalendarzową, pozwala na dokładne określenie dni, w których możliwe jest zapłodnienie. Jest to naturalny środek kontroli urodzeń, bazujący na monitorowaniu długości cykli miesięcznych przez cały rok. Analiza najkrótszego i najdłuższego cyklu pomaga w przybliżonym określeniu dni płodnych.
Technika Knausa-Ogino, powszechnie zwana metodą kalendarzową, jest wykorzystywana do identyfikacji dni płodnych u kobiet. Metoda została scharakteryzowana przez austriackiego naukowca H. Knausa w latach trzydziestych XX wieku oraz niezależnie od niego przez japońskiego badacza K. Ogino. Obaj dowiedli, że zapłodnienie ma miejsce jedynie podczas owulacji. W ten sposób obalili mit o największej szansie na zajście w ciążę podczas krwawienia miesięcznego – przekonanie które jest głęboko osadzone jeszcze ze starożytności.
Dziś metoda Knausa-Ogino jest jednym z naturalnych sposobów kontroli urodzeń. Wskaźnik Pearla, czyli stosunek niespodziewanych ciąż do liczby kobiet korzystających z wybranej metody antykoncepcji, jest używany do oceny jej skuteczności. W przypadku metody kalendarzowej, ten wskaźnik wynosi od 14 do 50 na 100 badanych kobiet. Oznacza to, że prawie co druga kobieta stosująca tę metodę może zaskoczyć jej nieoczekiwana ciąża.
Okres dojrzewania płciowego jest kluczowy dla rozwoju zdolności prokreacyjnych. U dziewczyn rozwój narządów płciowych rozpoczyna się około dwa lata wcześniej niż u chłopców. Pierwsze krwawienie menstruacyjne jest traktowane jako oznaka osiągnięcia dojrzałości płciowej u młodych kobiet. To sygnał, że układ rozrodczy jest gotowy na implantację zarodka i rozwój płodu. Cykl menstruacyjny powtarza się średnio co 28 dni, co pozwala na określenie dni największej szansy na zapłodnienie u regularnie miesiączkujących kobiet. Z drugiej strony, ta wiedza umożliwia kobietom unikanie aktywności seksualnej, jeśli nie planują w najbliższym czasie dzieci.