Wpływ cukrów prostych na zdrowie i ich obecność w różnych produktach

Przyjmowanie nadmiernych ilości cukrów prostych może prowadzić do problemów zdrowotnych. Mimo to, nie wszystkie produkty bogate w te związki powinny być wyeliminowane z naszej codziennej diety. Istnieje więc pytanie – jakie artykuły spożywcze zawierają te specyficzne węglowodany i czy powinniśmy je uwzględniać w naszym codziennym menu?

Sacharydy, inaczej węglowodany, są złożeniami chemicznymi stworzonymi z atomów węgla, tlenu i wodoru. Zaliczane są do elementów odżywczych niezbędnych dla prawidłowego działania naszego organizmu. Ich głównymi funkcjami jest dostarczanie energii dla jelit, mięśni, serca, wątroby, nerek, mózgu, rdzenia kręgowego oraz czerwonych ciałek krwi. Dodatkowo biorą udział w procesie spalania tłuszczów znajdujących się w pożywieniu i są kluczowym składnikiem DNA i RNA. Wraz z lipidami i białkami tworzą struktury komórkowe.

Ze względu na ich budowę chemiczną, sacharydy można podzielić na proste (zwane też monosacharydami lub jednocukrami), które nie są dalej hydrolizowane, oraz złożone, które możemy podzielić na di-, oligo- i polisacharydy. Ten podział to jednak nie wszystko – węglowodany możemy również klasyfikować ze względu na ich wpływ na glikemię oraz na ich podatność na działanie enzymów trawiennych, co pozwala nam na wyróżnienie węglowodanów przyswajalnych i nieprzyswajalnych. Te pierwsze są trawione i wchłaniane w jelicie cienkim, skąd trafiają do krwiobiegu i stają się źródłem energii dla organizmu. Tymczasem węglowodany nieprzyswajalne (na przykład pektyny czy hemiceluloza) nie są trawione przez enzymy układu pokarmowego, lecz ulegają częściowej fermentacji dopiero w jelicie grubym.

Cukry proste są najprostszą formą sacharydów i składają się jedynie z jednej cząsteczki cukru. Ich cząsteczka zawiera od 3 do 10 atomów węgla i nie hydrolizuje do prostszych form. Przykłady takich cukrów prostych to glukoza, fruktoza czy galaktoza. Glukoza jest uznawana za najważniejszy cukier prosty – jest kluczowym źródłem energii i może być przekształcana do innych węglowodanów, takich jak glikogen czy galaktoza. Fruktoza jest przekształcana w glukozę, a galaktoza ulega przekształceniu w glukozę w wątrobie, tworząc z nią laktozę, czyli tzw. cukier mleczny.