Mącznica lekarska – nieocenione właściwości, jak i kiedy jej używać, przeciwwskazania i potencjalne skutki uboczne

Arctostaphylos uva ursi (L.) Spreng., znana powszechnie jako mącznica lekarska, czy też „niedźwiedzie grono”, jest niewielkim, ale atrakcyjnym estetycznie krzewem z rodziny wrzosowatych. Posiada ona charakterystyczną cechę w postaci długich, rosnących poziomo łodyg. Jej jaskrawoczerwone owoce są zjadliwe, jednak ich smak charakteryzuje się goryczką i cierpkością. Ale to nie ich smak jest tutaj najważniejszy. Jakie dobroczynne efekty przynosi stosowanie mącznicy lekarskiej?

Od dawnych czasów, mącznica lekarska jest cenionym składnikiem w naturalnej medycynie, wykorzystywanym w kuracjach na różne dolegliwości układu moczowego, takie jak infekcje dróg moczowych. Działa również przeciwzapalnie na przewód pokarmowy dzięki ściągającym właściwościom garbników. Ponadto działa przeciwobrzękowo, detoksykująco i nawet przeciwkrwotocznie za sprawą kwasów organicznych.

Właściwości mącznicy lekarskiej, a także jej popularność, doprowadziły do nadmiernego pozyskiwania tej rośliny do celów leczniczych. W związku z tym, w Polsce objęto ją ścisłą ochroną gatunkową. Do celów leczniczych wykorzystuje się liście mącznicy lekarskiej (Arctostaphylos uva ursi folium), które są bogatym źródłem glikozydów fenolowych, w tym arbutyny, i są wymienione w Farmakopei Polskiej.

Z punktu widzenia chemicznego, liść mącznicy lekarskiej jest cennym surowcem medycznym. Jego główne składniki to: glikozydy fenolowe (arbutyna, metyloarbutyna, wolny hydrochinon), kwasy organiczne (kwas elagowy), flawonoidy (kwercetyna, kemferol, hiperozyd) oraz triterpeny (kwas ursolowy).