Wśród roślin z rodziny kapustowatych, rzodkiewka jest wyjątkowo ceniona. Nie tylko w kuchni, ale także w medycynie ludowej, gdzie służy jako domowe lekarstwo na dolegliwości związane z kamieniami żółciowymi, chorobami wątroby czy problemami trawiennymi. Ale czy rzodkiewka oferuje korzyści zdrowotne potwierdzone badaniami naukowymi? Jakie wartości odżywcze zawiera?
Nazywana królową nowalijek, rzodkiewka (Raphanus sativus L.) jest rośliną szczególnie popularną w Polsce. Sezon na uprawę tego warzywa na naszych ziemiach trwa od wiosny do jesieni. Wyrasta na wysokość pomiędzy 15 a 50 cm i posiada gruby, silnie zgrubiały korzeń o zabarwieniu różniącym się w zależności od rodzaju – od fioletowego, przez czerwone i białe, aż do czarnego. Bezproblemowo daje się uprawiać w ogrodach przydomowych oraz na balkonach w doniczkach. Na polskim rynku dostępne są liczne odmiany rzodkiewki, które różnicują się kształtem, kolorem i czasem wegetacji. Do najbardziej popularnych należą rzodkiew zwyczajna, rzodkiewka oraz rzodkiew oleista.
Rzodkiewka to warzywo o niskiej zawartości kalorii – 100 g zapewnia tylko 16 kcal. Ale nie brakuje w niej wartości odżywczych – zawiera 0,7 g białka, 0,1 g tłuszczu, 3,4 g węglowodanów, 1,6 g błonnika, 25 mg wapnia, 0,43 mg żelaza, 10 mg magnezu, 233 mg potasu i 15 mg witaminy C. W rzodkiewce znajduje się także 0,012 mg tiaminy, 0,039 mg ryboflawiny oraz 0,254 mg niacyny.
Unikalnym składem rzodkiewki są związki bioaktywne jak glukozynolany i izotiocyjaniany. To one odpowiadają za potencjalne korzyści zdrowotne warzywa. Kiełki rzodkiewki są bogate w te związki jeszcze bardziej niż korzeń. Zawierają także karotenoidy i ksantofile w ilościach od 1 do 2 mg na 100 g.
Korzeń rzodkiewki jest natomiast bogaty w antocyjany. Ich zawartość jest zróżnicowana w zależności od odmiany rośliny. Najwięcej tego cennego składnika znajdziemy w rzodkiewkach z czerwonym, różowym i fioletowym korzeniem. Nasiona rzodkiewki są także źródłem tokoferoli. Ze względu na niski indeks glikemiczny rzodkiewki, mogą być one bezpiecznie spożywane przez osoby dotknięte cukrzycą.